Evlilik sadece duygusal bir birliktelik değil, aynı zamanda hukuki ve mali bir ortaklıktır. Bu ortaklık, eşler arasında edinilen malların paylaşımı konusunda “mal rejimi” hükümleriyle düzenlenir. Taraflar evlenmeden önce veya sonra bir evlilik sözleşmesi (mal rejimi sözleşmesi) yaparak, yasal düzende öngörülen rejim dışında bir düzenleme seçebilir.
Bu yazımızda, mal rejimi türleri, tasarruf hakları, riskler ve evlilik sözleşmesiyle ilgili dikkat edilmesi gereken hukuki detaylar detaylıca ele alınmıştır.
Mal Rejimi Nedir?
Mal rejimi, evlilik birliği içinde edinilen malların hangi kurallara göre paylaşılacağını düzenleyen hukuki sistemdir. Türk Medeni Kanunu’nun 202. ve devamı maddelerinde bu rejimler detaylandırılmıştır.
📌 Taraflar aksi bir seçim yapmadıysa edinilmiş mallara katılma rejimi geçerli olur.
Evlilikte Seçilebilecek Mal Rejimi Türleri
Evlilik sözleşmesiyle taraflar aşağıdaki mal rejimlerinden birini tercih edebilir:
1. Edinilmiş Mallara Katılma (Yasal Rejim)
✅ Evlilik süresince edinilen mallar ortak kabul edilir
✅ Boşanma veya ölüm halinde eşler arasında yarı yarıya paylaşılır
✅ Kişisel mallar paylaşım dışında tutulur (örneğin evlilikten önce alınan miras)
Avantaj: Adil paylaşım sağlar
Risk: Eşin borçlarından ortak mallar da etkilenebilir
2. Mal Ayrılığı
✅ Her eş kendi malının sahibi olur
✅ Boşanma halinde paylaşım yapılmaz
✅ Ortak mülkiyet ancak açıkça belirtilirse oluşur
Avantaj: Borç ve mal ayrımı nettir
Risk: Diğer eşin evlilik boyunca katkısı göz ardı edilebilir
3. Paylaşmalı Mal Ayrılığı
✅ Evlilik boyunca mallar ayrı tutulur
✅ Boşanma halinde sadece edinilmiş mallar paylaşılır
✅ Evlilikte katkı yapan eş, belirli oranlarda pay alabilir
Avantaj: Eşitlik ile bireysel mülkiyet arasında denge
Risk: İspat yükü nedeniyle uygulanması karmaşık olabilir
4. Mal Ortaklığı
✅ Tüm mallar (kişisel olanlar dahil) ortak mal sayılır
✅ Taraflar malvarlıklarını tam bir birleşim içinde kullanır
✅ Boşanma halinde her şey yarı yarıya paylaşılır
Avantaj: Güçlü ortaklık duygusu sağlar
Risk: Bireysel varlıkların kaybı riski yüksektir
Evlilik Sözleşmesi (Mal Rejimi Sözleşmesi) Nasıl Yapılır?
✅ Noter huzurunda yazılı olarak yapılmalıdır
✅ Evlilik öncesinde veya evlendikten sonra yapılabilir
✅ Sözleşmede seçilen mal rejimi açıkça belirtilmelidir
✅ Evlilikten sonra yapılan sözleşmeler, tapu ve banka gibi kayıt kuruluşlarına bildirilmelidir
💡 Evlilik öncesi sözleşme yapılmazsa, yasal rejim olan “edinilmiş mallara katılma” geçerli olur.
Evlilik Sözleşmesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
🔸 Tarafların malvarlığı durumu net şekilde belirtilmeli
🔸 Gelecekte doğabilecek ihtilaflar için açık hükümler yer almalı
🔸 Kredi, borç, miras, şirket hisseleri gibi konular özel olarak düzenlenmeli
🔸 Sözleşmenin iki taraf için de adil olması önemlidir — aksi halde iptal veya geçersizlik riski doğabilir
Mal Rejimi Değiştirilebilir mi?
Evet. Taraflar, evlilik birliği devam ederken noterde yeni bir mal rejimi sözleşmesi yaparak mevcut rejimi değiştirebilir. Ancak:
- Her iki tarafın rızası gerekir
- Değişiklik tapu, banka ve ticaret sicili gibi kurumlara bildirilmelidir
- Değişiklikten önce edinilen malların rejimi ayrıntılı biçimde değerlendirilmelidir
Sık Sorulan Sorular
Evlilik sözleşmesi yapmak boşanma ihtimali gibi mi algılanır?
➡️ Hayır. Bu sözleşme bir önlem değil, mali şeffaflık ve güvence aracıdır.
Evlendikten sonra mal rejimini değiştirmek için eşin onayı şart mı?
➡️ Evet. Tek taraflı değişiklik mümkün değildir.
Sözleşme yapılmadıysa tüm mal ortak mı sayılır?
➡️ Hayır. Sadece evlilik içinde edinilen mallar ortak sayılır. Kişisel mallar hariçtir.
Sonuç
Evlilikte mal rejimi seçimi, sadece boşanma değil; yaşam boyunca borç, miras ve tasarruf gibi pek çok konuda doğrudan etkilidir. Evlilik sözleşmesi, tarafların sınırlarını ve beklentilerini netleştirerek mali şeffaflığı sağlar. Ancak bu sözleşmenin uzman bir hukukçu eşliğinde, ihtiyaçlara uygun şekilde hazırlanması kritik önem taşır.
Unutmayın: Sevgiyle başlanan her birliktelik, hukuki öngörüyle korunursa çok daha güçlü olur.
Diğer dilekçemiz:
Anlaşmalı Boşanma için 1 Yıl Şartı: 3 Aylık Evliyim, Anlaşmalı Boşanabilir Miyim?
İstanbul’da Boşanma Avukatı Nasıl Bulunur? Adım Adım Rehber
Koruma Kararı Başvuru Süreci ve Uygulama Yöntemleri
Nafaka Miktarı Nasıl Belirlenir? Yoksulluk ve İştirak Nafakası Hesaplama
Anlaşmalı Boşanma Dilekçesi Nasıl Yazılır?
Mal Paylaşımı Davası Dilekçesi: Örnek ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Boşanma Dilekçesi Örneği ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
İddet Müddetinin Kaldırılması Dava Dilekçesi Örneği ve Dikkat Edilmesi Gerekenler