Girişimcilik ekosisteminin hızla gelişmesi, start-up şirketlerin hukuki altyapısının da yeniden şekillenmesine neden olmuştur. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda yapılan son değişiklikler, start-up şirketlerinin kuruluş süreçleri ve yatırımcı sözleşmeleri üzerinde önemli etkiler yaratmıştır. Bu yazımızda, start-up şirket kuruluş aşamaları, yatırımcı sözleşmeleri ve yasal düzenlemelerin son değişiklikler ışığında değerlendirilmesine odaklanacağız.
Start-Up Şirketlerinin Kuruluş Süreçleri
Şirket Türü Seçimi
Start-up şirketlerin kuruluşunda ilk adım, uygun şirket türünün belirlenmesidir. Türkiye’de en çok tercih edilen start-up yapıları şunlardır:
- Limited Şirket (LTD.ŞTİ.): Düşük sermaye gereksinimi ve ortaklık yapısının esnekliği ile popülerdir.
- Anonim Şirket (A.Ş.): Özellikle yatırım çekmek isteyen start-uplar için uygundur. Hisse senedi ihraç etme imkanı, kurumsal yapının güçlendirilmesine katkı sağlar.
- Şahıs Şirketi: Genellikle bireysel girişimler için tercih edilir.
Ana Sözleşmenin Hazırlanması
Ana sözleşme, şirketin kuruluş sürecinin temel taşıdır. Özellikle aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:
- Ortaklık Yapısı: Ortakların yetki ve sorumlulukları detaylıca belirlenmelidir.
- Sermaye Yapısı: Pay oranları ve sermaye taahhütleri netleştirilmelidir.
- Yönetim ve Temsil: Yönetim organlarının yetkileri tanımlanmalıdır.
- Kazanç Dağıtımı: Kar payı dağıtımına ilişkin hükümler belirlenmelidir.
Ticaret Siciline Kayıt ve Vergi Numarası
Kuruluş işlemlerinin tamamlanmasının ardından, ticaret siciline kayıt yapılır. Ayrıca, şirket adına vergi numarası alınması ve faaliyet belgesinin çıkarılması gereklidir.
Yatırımcı Sözleşmeleri
Yatırımcı Sözleşmesinin Önemi
Start-up dünyasında yatırım almak, büyüme ve sürdürülebilirlik açısından kritik bir adımdır. Bu süreçte yatırımcı sözleşmeleri, hem girişimcinin hem de yatırımcının haklarını güvence altına alır.
Temel Unsurlar
- Sermaye Katkısı: Yatırımcının sağlayacağı maddi destek ve karşılığında elde edeceği pay oranı belirlenmelidir.
- Hisse Yapısı: Hisse devri ve satış kısıtlamaları düzenlenmelidir.
- Çıkış Stratejileri: Yatırımcının şirketteki varlığını sonlandırma koşulları açıkça tanımlanmalıdır.
- Yönetim Hakları: Yatırımcıların yönetimde ne kadar söz hakkına sahip olacağı düzenlenmelidir.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda Yapılan Son Değişiklikler ve Etkileri
Şirket Kuruluşunda Elektronik Başvuru İmkanı
Yapılan son değişikliklerle birlikte, şirket kuruluş işlemlerinin elektronik ortamda yapılabilmesi mümkün hale gelmiştir. Bu yenilik, özellikle start-up şirket kuruluş süresini hızlandırarak operasyonel maliyetleri azaltmıştır.
Anonim ve Limited Şirketlerde Esneklik
Anonim şirketlerde yönetim kurulunun daha esnek yapıda belirlenmesine olanak tanınmıştır. Bu durum, start-up’ların yönetim yapılarını yatırımcı taleplerine uygun şekilde şekillendirmesine olanak sağlar.
Yatırımcı Sözleşmelerinde Hakların Güçlendirilmesi
Yatırımcıların yönetim haklarının sözleşmesel güvenceye alınması hususu, yeni düzenlemelerle daha belirgin hale gelmiştir. Özellikle sermaye artırımı ve pay devri konularında yatırımcıların menfaatlerini koruyan düzenlemeler öne çıkmaktadır.
Start-Up Yatırımcı Sözleşmelerinde Dikkat Edilmesi Gereken Hukuki Noktalar
Rehin ve İpotek Hakları
Yatırımcıların alacaklarını güvence altına almak için hisse rehni oluşturulabilir.
Tazminat ve Sorumluluk
Yatırımın başarısız olması durumunda tarafların sorumlulukları açıkça tanımlanmalıdır.
Rekabet Yasağı
Ortakların, şirkete rakip olabilecek başka faaliyetlerde bulunmasının önlenmesi önemlidir.
Telif ve Fikri Haklar
Şirket bünyesinde geliştirilen ürünlerin fikri mülkiyet haklarının şirkete ait olduğuna dair hüküm bulunmalıdır.
Sonuç
Start-up şirketlerinin kuruluş ve yatırım süreçleri, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda yapılan son değişikliklerle birlikte daha esnek ve hızlı hale gelmiştir. Elektronik başvuru imkanları ve yatırımcı haklarının güçlendirilmesi, girişimciler için büyük avantajlar sağlamaktadır. Yatırımcı sözleşmelerinde tarafların hak ve yükümlülüklerinin ayrıntılı şekilde düzenlenmesi, ileride oluşabilecek hukuki sorunların önüne geçmek için kritik önem taşır.
Avukatlık büroları ve hukuk danışmanları, bu yeni düzenlemeler doğrultusunda start-up şirketlerine etkin rehberlik yaparak, hem kuruluş sürecinde hem de yatırımcı ilişkilerinde profesyonel destek sağlamalıdır.
Diğer yazılarımız:
Ticari Rehin Nedir? Taşınır ve Taşınmaz Rehin İşlemleri ile Hukuki Riskler (2025)
İflas Erteleme Nedir? Başvuru Şartları ve Süreç Adımları (2025)
Ticaret Siciline Kayıt Zorunluluğu Nedir? Şartlar, Belgeler ve Dilekçe Örneği (2025)
Anonim Şirketlerde Genel Kurul Çağrısı Nasıl Yapılır? Süreler, Usuller ve Örnek Dilekçe (2025)
Bakırköy Ticaret Hukuku Avukatı: Şirket İşlemleri ve Alacak Takibi (2025)
Fikri Mülkiyet Devri ve Lisans Sözleşmesi: Hazırlık, Şartlar ve Örnek (2025)
Haksız Rekabet Nedir? Marka ve Patent İhlallerine Karşı Hukuki Adımlar (2025)
Küçükçekmece Ticaret Hukuku Avukatı: Şirket Kuruluşu ve Alacak Takibi (2025)
İflas İlanı Nedir? Alacaklıların Hakları ve Tasfiye Süreci (2025)
Anonim ve Limited Şirketlerde Kar Payı Dağıtımı: Usuller, Protokol ve Vergisel Yükümlülükler