Maddi durumu yetersiz olan bireylerin hukuki masraflarını karşılayamayacak durumda olmaları halinde adli yardım talebinde bulunma hakları vardır. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 334-340. maddeleri kapsamında düzenlenen adli yardım, dava harçları, yargılama giderleri ve avukat ücretlerini kapsayabilir.
Bu yazımızda, adli yardım dilekçesi nasıl hazırlanır, hangi unsurlar bulunmalıdır ve sürecin işleyişi nasıldır gibi konuları ele alacağız. Ayrıca, örnek bir adli yardım dilekçesi paylaşarak, başvurunuzun daha etkili olmasını sağlayacağız.
Adli Yardım Dilekçesi Örneği
Aşağıda sunulan dilekçe, genel bir taslaktır ve başvurunun kişisel duruma uygun olarak düzenlenmesi gerekmektedir.
Dilekçe Örneği
…………… NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NE
TALEPTE BULUNAN: Ad-Soyad, T.C. Kimlik Numarası, Adres
VEKİLİ: (Varsa avukat bilgileri)
DAVALI: Hasımsız
KONU: Adli yardım talebine ilişkindir.
AÇIKLAMALAR
- Maddi imkânsızlıklar nedeniyle hukuki haklarımı arayabilmek için adli yardımdan yararlanma talebinde bulunuyorum.
- Gelirim ve malvarlığım dava masraflarını karşılamaya elverişli değildir.
- Sunmuş olduğum fakirlik ilmühaberi, gelir belgeleri ve diğer mali durum belgeleri ile ekonomik olarak zor durumda olduğum açıktır.
- Dava açma veya hukuki süreç başlatma ihtiyacım bulunmaktadır.
- Açmak istediğim dava (örneğin; tazminat, boşanma, nafaka artırımı, işçi alacakları gibi) hususları içermekte olup, yargılama giderlerini karşılayacak maddi gücüm bulunmamaktadır.
- Adli yardım taleplerim:
- Dava harçlarından muaf tutulmam,
- Yargılama giderlerinin devlet tarafından karşılanması,
- Zorunlu avukat atanmasının sağlanması.
HUKUKİ DAYANAKLAR:
- Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) 334-340. maddeleri,
- Anayasa’nın 36. maddesi (Hak arama özgürlüğü),
- Avukatlık Kanunu 176. maddesi.
NETİCE VE TALEP:
Yukarıda belirtilen gerekçeler doğrultusunda,
- Adli yardımdan yararlanma talebimin kabul edilmesine,
- Dava açma ve yargılama sürecinde tüm yargılama masraflarından muaf tutulmama,
- Gerekli görülmesi halinde, tarafıma ücretsiz avukat atanmasına,
- Dava harçları ve diğer giderlerin devlet tarafından karşılanmasına karar verilmesini saygılarımla arz ederim.
İsim-Soyisim
İmza
Adli Yardım Dilekçesi Hazırlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Adli yardım dilekçesi hazırlanırken, hukuki sürecin sağlıklı ilerlemesi ve başvurunun kabul edilmesi için şu hususlara dikkat edilmelidir:
1. Yetkili Mahkemeye Başvurulmalıdır
- Başvurular, ilgili davanın görüleceği mahkemeye veya bulunduğunuz ildeki adli yardım bürosuna yapılmalıdır.
- Örneğin:
- Boşanma davası için Aile Mahkemesi’ne,
- Tazminat davası için Asliye Hukuk Mahkemesi’ne,
- İşçi alacakları için İş Mahkemesi’ne başvurulmalıdır.
2. Mali Durumu Gösteren Belgeler Sunulmalıdır
Adli yardımın kabul edilmesi için başvurucunun maddi imkânsızlık içinde olduğunu kanıtlaması gerekmektedir. Bunun için şu belgeler dilekçeye eklenmelidir:
- Fakirlik ilmühaberi (Muhtarlıktan alınabilir),
- SGK’dan çalışmadığına dair belge (Gelir durumu uygun olanlar reddedilebilir),
- Varsa işsizlik maaşı belgesi, sosyal yardım veya yeşil kart belgeleri,
- Banka hesap dökümleri ve kira sözleşmesi gibi mali durumu gösteren belgeler.
3. Hukuki Talep Açıkça Belirtilmelidir
- Adli yardımın hangi hukuki süreç için istendiği net bir şekilde ifade edilmelidir.
- Yargılama giderlerinden muafiyet, dava harçlarının kaldırılması, avukat atanması gibi talepler eksiksiz belirtilmelidir.
4. Hak Düşürücü Sürelere Dikkat Edilmelidir
- Dava açma süreleri kaçırılmamalıdır.
- Örneğin, işçi alacakları davalarında zamanaşımı süresi bulunmaktadır.
5. Arabuluculuk Şartı Göz Önünde Bulundurulmalıdır
- Bazı davalarda arabuluculuk şartı bulunmaktadır (Örneğin, işçi-işveren uyuşmazlıkları).
- Adli yardım talep etmeden önce arabuluculuk başvurusu yapılması gerekebilir.
Adli Yardım Başvurusu Ne Zaman ve Nereye Yapılır?
Adli yardım başvurusu dava açmadan önce veya dava süreci devam ederken yapılabilir.
Başvurunun yapılacağı yerler:
- Davanın görüldüğü mahkemeye,
- Adliyelerde bulunan adli yardım bürolarına,
- Barolara bağlı adli yardım komisyonlarına.
Not: Adli yardım talebiniz reddedilirse, üst mahkemeye itiraz etme hakkınız bulunmaktadır.
Sonuç
Adli yardım, hukuki haklarını savunmak isteyen ancak ekonomik yetersizlik içinde olan bireyler için önemli bir hukuki güvencedir. Ancak, eksiksiz ve doğru belgelerle başvuru yapılması büyük önem taşımaktadır.
Başvurunun başarılı olması için;
✅ Dilekçede açık ve net bir talep bulunmalı,
✅ Gelir durumunu kanıtlayan belgeler eklenmeli,
✅ Yetkili mahkemeye veya baroya başvuru yapılmalı,
✅ Başvuru sürecinde dikkat edilmesi gereken hukuki prosedürler takip edilmelidir.
Adli yardım talebinizin kabul edilmesi ve sürecin doğru yürütülmesi için bir avukattan hukuki destek almanız önerilir.
Diğer dilekçemiz:
Bilirkişi Raporuna İtiraz Dilekçesi Örneği ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Davadan Feragat Dilekçesi Örneği ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
İstinaftan Feragat Dilekçesi Örneği ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Hukuk İstinaf Dilekçesi Örneği ve Dikkat Edilmesi Gerekenler