İcra Takibi Nedir? Aşamaları, Türleri ve Borçlu-Alacaklı Hakları [2025 Rehberi]
İş ve özel hayatta alacak-verecek dengesinin bozulması durumunda başvurulan en etkili hukuki yollardan biri icra takibidir. Alacaklı açısından hızlı tahsilat, borçlu açısından ciddi sonuçlar doğurabilen bu süreç; doğru bilgi ve yasal çerçeveyle yönetilmelidir. Bu rehberde, icra takibinin nasıl başlatıldığı, hangi hakların kullanılabileceği ve borçlunun kendini nasıl koruyabileceği adım adım açıklanmıştır.
İcra Takibi Nedir?
İcra takibi, alacaklının borcunu yasal yollarla tahsil etmek üzere icra dairesine başvurmasıyla başlayan işlemler bütünüdür. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu‘na dayanır. Takip işlemi iki temel aşamadan oluşur:
- Takip Talebi: Alacaklının başvurusu
- Haciz ve Tahsilat: Borç ödenmezse malvarlığına el koyma ve satış
İcra Takibi Türleri Nelerdir?
1. İlamsız Takip (Adi Takip)
Herhangi bir mahkeme kararı olmadan doğrudan alacak belgesiyle başlatılır.
2. Kambiyo Senetlerine Dayalı Takip
Çek, bono, poliçe gibi belgelerle yapılan hızlı ve özel takip türüdür.
3. İflas Yoluyla Takip
Ticari borçlarda, alacaklının iflas talebiyle başvurması halinde yürütülür.
4. Amme Alacağı Takibi
Devlete olan vergi ve harç borçlarında farklı prosedürler uygulanır.
İcra Takibi Nasıl Başlatılır?
Alacak Belgesinin Hazırlanması
Senet, fatura, sözleşme gibi belgelerin aslının veya onaylı örneğinin bulunması gerekir.
Takip Talebi ve Dilekçe
İcra dairesine sunulacak dilekçede; borçlu bilgileri, alacak tutarı, faiz oranı açıkça belirtilmelidir.
Harç ve Masrafların Yatırılması
İcra harcı ve tebligat masrafları alacaklı tarafından ödenir.
Ödeme Emrinin Tebliği
Borçluya ödeme emri gönderilir. Tebligat tarihinden itibaren 7 gün içinde borç ödenmeli ya da itiraz edilmelidir.
Alacaklının Hakları ve Yükümlülükleri
Alacaklının Hakları
- Haciz isteme
- Faiz ve masrafları talep etme
- İtiraz üzerine dava açma (itirazın iptali)
Alacaklının Yükümlülükleri
- Gerçek alacak miktarını bildirme
- Usule uygun takip başlatma
- Hatalı işlem nedeniyle oluşan zararları tazmin etme yükümlülüğü
Borçlunun Hakları ve İtiraz Yolları
Ödeme
Borçlu, 7 gün içinde borcunu ödeyerek süreci durdurabilir.
İtiraz
Borç haksızsa, borçlu 7 gün içinde icra dairesine itiraz edebilir.
İtirazın İptali Davası
Alacaklı, borçlunun itirazını kaldırmak için Sulh Hukuk Mahkemesi’nde dava açabilir.
Takipten Vazgeçme
Alacaklı, takipten dilediği zaman vazgeçebilir.
Haciz ve Satış Aşamaları
Menkul Haczi
Borçlunun maaşı, banka hesabı ve eşyaları haczedilebilir.
Gayrimenkul Haczi
Borçlunun taşınmazına haciz şerhi konur, sonrasında açık artırma yoluyla satış yapılabilir.
Açık Artırma ile Satış
Taşınır ve taşınmaz mallar ilanla satılır; elde edilen gelirden alacak ödemesi yapılır.
İcra Takibinin Sonuçları
- Borçlunun mağduriyeti: Malvarlığına el koyulabilir, itibar zarar görebilir.
- Alacaklının tahsilat güvencesi: Hızlı ve etkili yasal koruma sağlar.
- Maliyetler: Avukatlık ücreti, harç ve takip masrafları ek yük getirebilir.
- Kredi sicili etkisi: Kredi puanı düşer, yeni finansal işlemler zorlaşır.
Uzlaşma ve Alternatif Çözümler
Ödeme Planı
Borçluyla anlaşarak taksitli ödeme planı oluşturulabilir.
Arabuluculuk
Taraflar arası dostane çözüm yolları denenebilir.
Haciz Erteleme Talebi
Borçlunun yaşamını sürdürebilmesi için bazı hacizler ertelenebilir.
Sonuç: İcra Takibini Bilinçli Yönetin
İcra takibi, alacaklı için tahsilat, borçlu için ciddi sonuçlar doğurabilecek bir süreçtir. Bu süreci doğru yönetmek, hak kayıplarını önlemek adına büyük önem taşır. Alacaklı da borçlu da süreci dikkatle takip etmeli; mümkünse bir icra hukuku avukatından profesyonel destek almalıdır.
Diğer Yazılarımız:
Muaf Eşya Nedir? Haczedilemeyen Mallar ve Borçlunun Hakları [2025]
Tazyik Hapsi Nedir? Kimlere ve Hangi Durumlarda Uygulanır?
Taşınmaz Satış İlanına Nasıl İtiraz Edilir? Süre, Dilekçe ve Haklarınız
Taşınır Haczi Nedir? Haczedilebilecek Mallar ve Borçlunun Hakları [2025]
İcra Takibinden Vazgeçmek ve Takibi Durdurmak | Avukat Rehberi 2025
Ödeme Emri Nedir? İcra Takibinde İlk 7 Gün Ne Yapılmalı? [2025 Rehberi]
Kambiyo Senetlerine Dayalı Takip Nasıl Yapılır? [2025 Rehberi]
İstanbul İcra Avukatı Nasıl Seçilir? Uzmanlık, Ücret ve Tavsiyeler [2025]
İcra Takibine İtiraz Dilekçesi Nasıl Hazırlanır? Örnek Metin ve Usul
Borçlu Olarak Hangi Malları Teslim Etmek Zorunda Değilsiniz? Haczedilemeyen Eşyalar 2025
İcra Dosyasına İtiraz Nasıl Yapılır? Borca İtiraz Süreci ve Haklarınız