Şirket türü seçerken, sermaye şirketleri arasında en çok tercih edilen anonim ve limited şirketlerin özelliklerini bilmek oldukça önemlidir. Türkiye’de orta ve küçük ölçekli işletmeler için limited şirketler sıkça tercih edilirken, büyümeyi hedefleyen ve halka açılmayı planlayan şirketler için anonim şirketler daha avantajlıdır. Ayrıca, anonim şirketlerde ortakların kamu borçlarından sorumluluğu bulunmazken, limited şirketlerde ortaklar belirli oranda sorumlu tutulabilir.
Bu yazımızda, anonim ve limited şirketlerin özellikleri, avantajları ve farklarını detaylı şekilde ele alacağız.
Anonim Şirket Nedir?
Anonim şirketler, sermayesi paylara bölünmüş ve borçlarından yalnızca malvarlığı ile sorumlu olan şirket türüdür. Büyük ekonomik hedefleri gerçekleştirmek amacıyla kurulur ve özellikle yatırımcı çekmek ve halka açılmak isteyen firmalar tarafından tercih edilir.
Anonim Şirketin Temel Özellikleri:
✔ En az bir ortakla kurulabilir.
✔ Sermaye en az 50.000 TL olmalıdır. (Eğer kayıtlı sermaye sistemini seçerse, asgari sermaye 100.000 TL olur.)
✔ Paylar kıymetli evrak niteliğindedir ve devri oldukça kolaydır.
✔ Halka açılma imkanı vardır ve büyük yatırımlara uygundur.
✔ Şirketin borçlarından sadece şirket tüzel kişiliği sorumludur.
✔ Genel Kurul ve Yönetim Kurulu olmak üzere iki ana zorunlu organı vardır.
✔ Ortaklar, yalnızca taahhüt ettikleri sermaye kadar sorumludur.
Anonim şirketlerde yönetim Genel Kurul ve Yönetim Kurulu tarafından yürütülür. Genel Kurul şirketin ana karar organıyken, Yönetim Kurulu şirketin icra ve temsil yetkisini kullanır.
Önemli Not: Anonim şirketlerin kamu borçlarından sorumluluğu yoktur ancak yönetim kurulu üyeleri, ödenmeyen kamu borçlarından dolayı kanuni temsilci sıfatıyla sorumlu tutulabilir.
Limited Şirket Nedir?
Limited şirket, bir veya birden fazla kişi tarafından ticaret unvanı altında kurulan, sermayesi belirli olan bir şirket türüdür. Şahıs şirketine göre daha kurumsal, ancak anonim şirketlere göre daha kapalı bir yapıdadır.
Limited Şirketin Temel Özellikleri:
✔ En az bir, en fazla 50 ortakla kurulabilir.
✔ Sermaye en az 10.000 TL olmalıdır.
✔ Ortaklar, şirketin borçlarından yalnızca taahhüt ettikleri sermaye kadar sorumludur.
✔ Halka açılma imkanı yoktur.
✔ Genel Kurul ve Müdürler Kurulu olmak üzere iki temel yönetim organı vardır.
✔ Ortaklar, kamu borçlarından sermaye hissesi oranında sorumludur.
Limited şirketler, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için uygundur. Pay devri anonim şirketlere kıyasla daha zordur, çünkü noter onayı ve Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne tescil gerektirir.
Önemli Not: Eğer tüm ortaklar aynı zamanda müdür sıfatına sahipse, şirketin kamu borçlarından tüm ortaklar tam sorumlu tutulabilir.
Anonim ve Limited Şirket Arasındaki Farklar
| Kriter | Anonim Şirket | Limited Şirket |
| Ortak Sayısı | En az 1, üst sınır yok | En az 1, en fazla 50 |
| Sermaye | Minimum 50.000 TL (kayıtlı sermaye sisteminde 100.000 TL) | Minimum 10.000 TL |
| Halka Açılma | Mümkün | Mümkün değil |
| Ortakların Sorumluluğu | Sadece taahhüt ettikleri sermaye kadar | Kamu borçlarından sermaye oranında sorumluluk var |
| Yönetim Organları | Genel Kurul ve Yönetim Kurulu | Genel Kurul ve Müdürler Kurulu |
| Pay Devri | Kolay, kıymetli evrak niteliğinde | Noter onayı ve tescil gerekir |
| Kamu Borçlarından Sorumluluk | Ortaklar sorumlu değil, yönetim kurulu üyeleri sorumlu olabilir | Ortaklar sermaye oranında sorumlu |
Anonim ve Limited Şirket Seçimi Nasıl Yapılmalı?
Bir işletmenin hangi şirket türünü seçeceği iş modeline, büyüme hedeflerine ve ortaklık yapısına bağlıdır.
📌 Anonim Şirket Tercih Edilmesi Gereken Durumlar:
✔ Büyük ölçekli ve kurumsal bir yapı hedefleniyorsa
✔ Halka açılma veya yatırım alma planı varsa
✔ Hisselerin kolay devredilmesi isteniyorsa
✔ Ortakların kamu borçlarından sorumluluk almak istememesi durumunda
📌 Limited Şirket Tercih Edilmesi Gereken Durumlar:
✔ Küçük ve orta ölçekli işletme kuruluyorsa
✔ Ortaklar sınırlı sayıda tutulmak isteniyorsa
✔ Şirket paylarının kapalı bir yapı içinde kalması amaçlanıyorsa
✔ Anonim şirketin getirdiği ek prosedür ve maliyetlerden kaçınılmak isteniyorsa
Sonuç
Anonim ve limited şirketler, farklı yapıları ve avantajlarıyla girişimciler için önemli seçenekler sunmaktadır. Eğer şirketinizin yatırım almasını, büyümesini ve halka açılmasını istiyorsanız anonim şirket daha uygun olacaktır. Ancak küçük ve orta ölçekli bir işletme yönetmek istiyorsanız, limited şirket daha pratik ve maliyet açısından avantajlı bir çözüm sunar.
Şirket türü seçimi, uzun vadeli iş planlarına göre dikkatlice yapılmalı ve gerekli hukuki ve mali danışmanlık hizmetleri alınmalıdır.
Diğer yazılarımız:
Bayilik Sözleşmesi Nedir? Nasıl Hazırlanır?
KVKK Aydınlatma Metni Nedir? Nasıl Hazırlanır?
Limited Şirketlerde Ortaklıktan Çıkma ve Çıkarılma Süreci
Limited Şirket Nedir? Limited Şirket Nasıl Kurulur?
Anonim Şirketlerde Sözleşmeli Avukat Bulundurma Zorunluluğu ve Yaptırımları
Hukuki Danışmanlık Hizmeti: Nedir, Nasıl Alınır ve Neden Önemlidir?