Miras Davalarında Tasarruf Yasağı: Koruma Tedbirleri ve Hukuki Süreç

Miras Davalarında Tasarruf Yasağı ve Koruma Tedbirleri

Giriş

Miras davaları, mal paylaşımı tamamlanmadan önce taşınmazların el değiştirmesi, satılması veya devredilmesi gibi işlemler nedeniyle geri döndürülemez zararlar doğurabilir. Bu gibi riskleri önlemek için Türk hukukunda başvurulabilecek en önemli koruma yöntemlerinden biri “tasarruf yasağı” uygulamasıdır.

Bu yazıda, tasarruf yasağı nedir, hangi durumlarda uygulanır, miras davalarında nasıl talep edilir ve dava sürecinde ne gibi koruma sağlar? gibi sorulara detaylı yanıt veriyoruz.

Tasarruf Yasağı Nedir?

Tasarruf yasağı, bir taşınmaz veya malvarlığı üzerinde, malikinin satma, devretme, bağışlama gibi işlemlerini geçici olarak engelleyen bir mahkeme tedbiridir. Genellikle ihtiyati tedbir yoluyla uygulanır ve tapu veya sicil kayıtlarına şerh düşülerek üçüncü kişilere de duyurulur.

Tasarruf Yasağının Amacı

Dava sonuçlanmadan malvarlığını korumak
Miras paylaşımını etkisiz hale getirmemek
Mirasçıların hak kaybını önlemek
Miras mallarının üçüncü kişilere geçmesini engellemek

Miras Davalarında Tasarruf Yasağı Neden Gerekli?

Miras davalarında en çok karşılaşılan risklerden biri, miras bırakanın ölümünden sonra mirasçılar arasında ortak mülkiyete geçen taşınmazların:

Satılması
Devredilmesi
Üçüncü kişilere geçirilmesi
gibi işlemlerle mirasçıların hak kaybına uğramasıdır.

Tasarruf Yasağının Önemi

Saklı pay ihlalinin önlenmesi
Mal kaçırma girişimlerinin engellenmesi
Tenkis davalarında koruma sağlanması
Ortak miras mallarının korunması

Hangi Miras Davalarında Tasarruf Yasağı Talep Edilir?

Mirasın Paylaşımı Davası
Saklı Pay İhlali ve Tenkis Davası
Muris Muvazaası Nedeniyle Tapu İptali Davası
Reddi Miras Sonrası Satışlara Karşı Dava
Miras Sözleşmesine Aykırı İşlemler

Tasarruf Yasağı Nasıl Uygulanır?

1. İhtiyati Tedbir Talebi

Dava dilekçesiyle birlikte veya sonradan ayrı bir dilekçeyle mahkemeye başvurulur.

Tedbir talebi, taşınmazlara veya mallara yönelik olarak yapılır.

2. Delillerin Sunulması

Tapu kayıtları
Satış sözleşmeleri
Mirasçılık belgesi
Muhtemel zarar gerekçeleri

3. Mahkeme İncelemesi ve Karar

Mahkeme, davacı tarafın haklılığını ve doğabilecek zararı değerlendirerek tedbir kararı verebilir.

Karar verildiğinde, tapuya “tasarruf yasağı” şerhi düşülür ve taşınmaz üzerinde hiçbir işlem yapılamaz.

Tasarruf Yasağı Olmazsa Ne Olur?

Dava süreci sonuçlanmadan mallar devredilebilir.
Haksız satışlar, üçüncü kişilere karşı geçerli olabilir.
Haklarını geri almak için ikinci bir dava açmak gerekebilir.
Telafisi güç zararlar oluşabilir.

Tasarruf Yasağı Süresince Yapılamayacak İşlemler

Satış ve bağış işlemi
Tapu devri
Haciz ve ipotek tesisi
Mal kaçırma girişimleri
Tereke değerinin azaltılması

📌 Ancak mahkeme kararıyla, zorunlu hallerde tasarrufa izin verilebilir (örneğin bakım masrafları için satış).

Sık Sorulan Sorular

Tasarruf yasağı tapuya nasıl işlenir?

Mahkemenin kararı doğrudan Tapu Müdürlüğü’ne gönderilir ve şerh olarak işlenir.

Karşı taraf malı başkasına satarsa ne olur?

Şerh varsa alıcı iyi niyetli sayılamaz. Tapu iptal ve tescil davası açılarak geri alınabilir.

Tasarruf yasağı sadece taşınmaz için mi geçerli?

Hayır. Banka hesapları, menkul mallar ve şirket hisseleri için de talep edilebilir.

Tedbir kararı ne kadar süre geçerlidir?

Dava sonuna kadar. Mahkemece kaldırılmadığı sürece geçerliliğini korur.

Sonuç

Miras davalarında hak kaybına uğramamak için erken harekete geçmek, dava dilekçesiyle birlikte tasarruf yasağı talep etmek son derece önemlidir. Aksi halde mirasçılar, dava sonunda kazandıkları hakları dahi fiilen kullanamayabilir.

Bu nedenle, sürecin başında uzman bir avukattan destek alınarak malvarlığının korunması sağlanmalıdır.