Sözleşmesiz Kira Olur mu?
Evet. Türk Borçlar Kanunu’na göre kira sözleşmesi, şekil şartına bağlı değildir. Yani yazılı sözleşme olmasa bile, taraflar arasında kira ilişkisi kurulabilir. Örneğin, kiracının düzenli kira ödemesi ve kiraya verenin bu ödemeleri kabul etmesi, sözleşmesiz de olsa fiili bir kira ilişkisi yaratır.
📌 Ancak yazılı sözleşme olmadığında, taraflar arasında çıkan anlaşmazlıklarda ispat güçlüğü doğar ve bu durum ciddi hak kayıplarına neden olabilir.
Sözleşmesiz Kiracı Hangi Haklara Sahiptir?
Sözleşmesiz de olsa kiracının şu hakları vardır:
- Kira bedelini ödemek şartıyla taşınmazı kullanma hakkı
- Haksız tahliyeye karşı korunma
- Kira bedelinde keyfi artışa karşı itiraz
- Kira süresi sonunda uzama hakkı (konut ve çatılı işyeri kiralarında)
Kiraya Verenin Sözleşmesiz Durumdaki Yükümlülükleri:
- Kiracıyı bildirimsiz tahliye edemez
- Kira artışını her yıl keyfi olarak yapamaz
- Kira ilişkisini sona erdirmek için dava açması veya noter kanalıyla bildirimde bulunması gerekir
📌 Yazılı sözleşme olmasa bile, kira ilişkisi yasal olarak 1 yıl üzerinden kabul edilir ve her yıl otomatik uzar.
İspat Araçları Nelerdir?
Sözleşme olmasa bile, aşağıdaki belgeler kira ilişkisini ispatlayabilir:
- Kira ödemesine dair banka dekontları
- WhatsApp, SMS, e-posta yazışmaları
- Elektrik, su abonelikleri
- Komşu veya apartman yöneticisi tanık beyanları
- Eski tarihli kiraya dair makbuz veya noter ihtarları
Sözleşmesiz Kira İlişkilerinde Sık Yaşanan Sorunlar:
- Kiraya verenin “misafir” iddiasıyla kiracıyı tahliye etmek istemesi
- Kira artışının TÜFE’ye göre değil, rastgele yapılmaya çalışılması
- Kiracının kendini savunamaması nedeniyle haklıyken haksız duruma düşmesi
- Kiraya verenin yazılı belge olmadan depozito alıp iade etmemesi
Kiracının Korunma Yolları Nelerdir?
- Her ödeme banka üzerinden yapılmalı, açıklamaya “kira bedeli” yazılmalıdır
- Yazılı kira sözleşmesi imzalanmasa da, elden alınan paralar için makbuz talep edilmelidir
- Kiraya veren, tahliye etmek istiyorsa, dava açmak zorundadır.
- Kiracı, kendisine yöneltilen iddialara karşı hakem heyeti veya mahkemeye başvurabilir
Dava Açılmadan Tahliye Mümkün mü?
Hayır. Sözleşme olmasa bile, kiraya verenin kiracıyı keyfi şekilde evden çıkarma yetkisi yoktur. Tahliye için:
- Geçerli tahliye sebebi (kira borcu, ihtiyaç, imar vs.)
- Noter ihtarı veya dava süreci gereklidir
Sonuç: Sözleşme Olmasa da Haklarınız Vardır – Ancak İspat Etmek Zorundasınız
Sözleşmesiz kira ilişkisi, hem kiracı hem de kiraya veren için risklidir. Kiracı haklarını koruyabilmek için ödeme belgelerini, yazışmaları ve her türlü ispat aracını saklamalıdır. Kiraya veren ise olası bir uyuşmazlıkta, tahliye hakkını kullanmak için yasal süreci eksiksiz yürütmelidir.
Diğer Yazılarımız:
Tahliye Taahhütnamesi Nasıl İptal Edilir? 2025 Rehberi ve Hukuki Süreç
Tahliye Davası Nasıl Açılır? Geçerli Sebepler ve 2025 Örnek Dilekçe Rehberi
Kiracı Nasıl Tahliye Edilir? 2025 Rehberi: Adım Adım Yasal Süreç ve Belgeler
Kira Sözleşmesi Nasıl Hazırlanır? 2025 Şablon ve Maddelerle Tam Rehber