Zamanaşımı Nedir ve Alacakları Nasıl Etkiler?
Zamanaşımı, bir alacağın belirli bir süre içinde talep edilmemesi halinde hukuken ileri sürülebilirliğini yitirmesi durumudur. Ancak bu, borcun tamamen ortadan kalktığı anlamına gelmez; yalnızca borçlu, zamanaşımı süresinin geçtiğini itiraz ederek takibi durdurabilir.
Zamanaşımı Süresi Kaç Yıldır?
Alacağın türüne göre zamanaşımı süresi değişir. İşte en sık karşılaşılanlar:
Alacak Türü | Zamanaşımı Süresi |
Adi borçlar | 10 yıl |
Ticari alacaklar | 5 yıl |
Kira alacağı | 5 yıl |
Fatura alacağı | 5 yıl |
Ücret alacağı (maaş vb.) | 5 yıl |
Senede bağlı alacak (bono, çek) | 3 yıl – 10 yıl (duruma göre) |
Mahkeme ilamına dayalı alacak | 10 yıl |
Zamanaşımına Uğramış Borç İçin Takip Başlatılır mı?
Evet, alacaklı zamanaşımına uğramış bir alacak için icra takibi başlatabilir. Ancak borçlu, süresinde itiraz ederse, takip durur.
📌 İcra müdürlüğü zamanaşımını resen dikkate almaz. Bu nedenle itiraz edilmediği sürece takip devam eder.
Zamanaşımına İtiraz Nasıl Yapılır?
Borçlu, kendisine gönderilen ödeme emrine karşı:
- 7 gün içinde icra müdürlüğüne itiraz dilekçesi verir.
- Dilekçede “alacak zamanaşımına uğramıştır” ifadesi mutlaka yer almalıdır.
Örnek İtiraz:
“Tarafıma gönderilen ödeme emrindeki alacak, İcra ve İflas Kanunu ile Türk Borçlar Kanunu’na göre zamanaşımına uğramıştır. Takibin iptalini talep ederim.”
İspat Yükü Kimde?
Zamanaşımına itiraz eden borçlu, bu iddiayı ispatlamakla yükümlüdür. Ancak genellikle alacak tarihini içeren belgeye bakılarak bu süre kolayca tespit edilir.
Zamanaşımını Kesintiye Uğratan Durumlar:
- Borçlunun borcu kısmen veya tamamen ödemesi
- Borçlu tarafından borcun ikrar edilmesi (kabulü)
- Dava veya icra takibi açılması
Bu hallerde süre yeniden başlar.
Zamanaşımı İstisnaları Nelerdir?
- İlamlı takiplerde (mahkeme kararı varsa) süre 10 yıldır.
- Kamu alacakları (vergi borçları gibi) özel yasaya tabidir.
- Rehinle teminat altına alınmış alacaklarda rehnin süresi, zamanaşımına engel olabilir.
Sonuç: Takip Başlatmak Mümkün Ama Riski Yüksek
Zamanaşımına uğramış bir alacak için takip başlatılabilir ama borçlunun itirazı halinde takip düşer. Bu nedenle alacaklı, sürelere dikkat etmeli; borçlu ise ödeme emri karşısında susmamalıdır. Tarafların haklarını etkin şekilde kullanabilmesi için süreci profesyonelce yönetmesi, özellikle icra hukuku konusunda tecrübeli bir avukattan destek alması önemlidir.
Diğer Yazılarımız:
Eve Haciz Gelir mi? Borç Ödenmezse Haciz Süreci ve Borçlunun Hakları (2025)
Kredi Borcu Ödenmezse Ne Olur? İcra Takibi, Haciz ve Yapılandırma Süreci (2025)
İcra Takibini Alacaklı Vekili Olarak Başlatma: Usul ve Stratejiler (2025)
Temerrüt Faizi Nedir? Ticari Alacaklarda Temerrüt Faizi Hesaplama ve Oranlar (2025)
Kambiyo Senetlerine Özgü Haciz Yolu Nedir?
Senette Bulunması Gereken Unsurlar Nelerdir? (Güncel Rehber)
Ödenmeyen Senet Tahsilatı Nasıl Yapılır?
Banka Hesabına Haciz Konulabilir Mi?
Araç Haczi Nedir ve Nasıl Kaldırılır?