Temerrüt faizi, borçlunun vadesinde ödemediği bir borç için, alacaklının uğradığı zararı telafi etmek amacıyla talep edebileceği yasal bir faiz türüdür. Hem ticari borçlarda hem de şahsi alacaklarda uygulanan temerrüt faizi, Türk Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu yazımızda temerrrüt faizinin yasal dayanaklarını, nasıl hesaplandığını, uygulanacak oranları ve örnek bir hesaplama yöntemini bulabilirsiniz.
Temerrüt Faizi Nedir?
Borçlunun borcunu zamanında ödememesi durumunda yasal olarak borcuna eklenen faiz türüdür. Bu faiz, alacaklının zararını kısmen telafi etmeye yöneliktir ve “temerrüde düşme” anından itibaren işlemeye başlar.
📌 Kısaca: Borcun vadesi geçerse, faiz başlar.
Temerrüde Düşme Şartları
Bir borcun temerrüt faizi doğurması için:
- Borç vadesinde ödenmemelidir.
- Borçlunun temerrüde düşmesi gerekir.
Temerrütün tarihi, borcun vadesinin geçtiği tarih ya da alacaklının ihtar çektiği tarih olabilir.
Yasal Faiz Oranı Nedir?
🔹 Türk Borçlar Kanunu’na göre (TBK md. 120):
Sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa, yıllık yasal faizi oranı %24’dur (Her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından güncellenebilir).
🔹 Ticari alacaklarda (TTK md. 1530):
Taraflar aksini kararlaştırmamışsa, ticari işlerde temerrüt faizi oranı, Avrupa Birliği Direktifine paralel olarak belirlenen daha yüksek bir orandır.
2025 yılı itibarıyla:
TCMB tarafından belirlenen referans faiz + %8 = Temerrüt faizi
(Örneğin referans %25 ise, temerrüt faizi %33 olur)
Temerrüt Faizi Nasıl Hesaplanır?
Formül:
📌 (Ana Borç Tutarı x Gün Sayısı x Faiz Oranı) / 36.000
36.000 sayısı, yıllık faizi gün sayısına bölmek için kullanılır.
Örneğin, 30 gün gecikmiş 100.000 TL’lik borç için %24 faizle hesap:
📎 (100.000 x 30 x 24) / 36.000 = 2000 TL temerrüt faizi
Faiz Başlangıç Tarihi
- Sözleşmede vade varsa: Vade tarihi temerrüt başlangıcıdır.
- Vade yoksa: Alacaklı, ihtarname ile borçluyu temerrüde düşürmelidir.
- Fatura varsa: Ticari işlerde faturanın tebliğinden 30 gün sonra temerrüt başlar.
Uygulamada Dikkat Edilmesi Gerekenler
✅ Faiz oranı sözleşmede açıkça belirtilmelidir
✅ Aksi belirtilmedikçe TBK/TTK’daki oranlar esas alınır
✅ İcra takibine konu olan borçlar için ayrıca faiz bildirimi yapılmalıdır
✅ Faiz talebi için alacaklının zarar ispatı gerekmez
✅ Faizin başlangıcı açık değilse, mahkemeye bırakılır
✔️ Sık Sorulan Sorular
Temerrüt faizini dava açmadan isteyebilir miyim?
➡️ Evet. Borçluya ihtarname göndererek talep edebilirsiniz.
Faiz tahsil edilmeden icraya gidilebilir mi?
➡️ Evet. Alacak icraya konu edilirken faiz de eklenebilir.
Faizle birlikte tahsil edilecek toplam tutar icra emrinde yazılır mı?
➡️ Evet. Talep edilen faiz türü ve hesaplama yöntemi icra takibine yazılmalıdır.
Sonuç
Temerrüt faizi, hem borçluyu caydırıcı hem de alacaklıyı koruyucu nitelikte bir yasal haktır. Borcun vadesinde ödenmemesi halinde, alacaklının uğradığı zarar orantılı şekilde telafi edilir. Ancak her olayın kendi koşulları içinde değerlendirilmesi gerektiğinden, özellikle yüksek tutarlı alacaklar için hukuki danışmanlık alınması önerilir.
Unutmayın: Faiz küçük görünür ama zamanla büyük fark yaratır.
Diğer yazılarımız:
Sözleşmenin Haksız Feshi Nedir? Tazminat Hakkı ve Dava Süreci [2025 Rehberi]
Cayma Hakkı Nedir? Tüketici Sözleşmelerinde Süre, Şartlar ve İade Rehberi [2025]
Haksız Fiil Nedir? Tazminat Şartları, Süreç ve Dava Rehberi [2025]
Zamanaşımı Nedir? Süreler, İtiraz ve Hukuki Sonuçlar [2025 Rehberi]
İcra Takibi Nasıl Başlatılır? Adım Adım Süreç ve Dilekçe Rehberi [2025]
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Nedir?
İbraname (İbra Sözleşmesi) Nedir?