Bir kişinin vefatı, sadece malvarlığının değil aynı zamanda borçlarının da mirasçılara intikali anlamına gelir. Bu nedenle mirasçıların mirası kabul ederken sadece malı değil, ölen kişinin borçları da üstlendiklerini bilmeleri gerekir. Türk Medeni Kanunu’na göre, ölüm borçlarına karşı mirasın sorumluluğu, belirli sınırlar ve hukuki araçlar çerçevesinde düzenlenmiştir.
Bu yazıda, mirasçılar ölen kişinin borçları ne ölçüde sorumludur, hangi durumlarda borç ödenmez, korunma yolları nelerdir ve pratikte hangi adımlar izlenmelidir? gibi sorulara yanıt bulacaksınız.
Mirasla Birlikte Borç da Miras Kalır mı?
Evet. Mirasçılar, miras bırakanın:
- Alacakları,
- Taşınır/taşınmaz malları,
- Bankadaki parası,
ile birlikte borçlarını da devralırlar. Bu durum “külli halefiyet” ilkesi olarak adlandırılır. Yani mirasçılar, miras bırakanın hem malvarlığının hem de borçlarının tamamının halefi olur.
Mirasçılar Borçlardan Ne Ölçüde Sorumludur?
Mirasçılar mirası:
✅ Koşulsuz Kabul Ederse:
- Miras bırakanın tüm borçlarından kendi malvarlıklarıyla da sorumlu olurlar
- Alacaklılar, mirasçının şahsi malvarlığına da haciz koydurabilir
✅ Reddi Miras Yapılırsa:
- Mirasla birlikte borçlar da reddedilir
- Miras, yasal olarak devlete geçer
- Mirasçılar, borçlardan tamamen kurtulmuş olur
✅ Terekenin Resmi Tasfiyesi İstenirse:
- Miras kabul edilir ama borçların ödenmesi için mahkeme denetiminde tasfiye süreci başlatılır
- Bu durumda mirasçılar sadece tereke (miras varlığı) kadar sorumlu tutulur
Borçlardan Korunma Yolları
1. Reddi Miras (Mirası Reddetmek)
- Süre: Ölümü öğrendiğiniz tarihten itibaren 3 ay içinde
- Başvuru: Miras bırakanın son yerleşim yeri Sulh Hukuk Mahkemesi’ne
2. Resmi Tasfiye Talebi
- Tereke borçluysa ama reddetmek istemiyorsanız, Sulh Hukuk Mahkemesi’nden tasfiye süreci talep edebilirsiniz
- Borçlar tasfiye edilir, kalan değer varsa mirasçılara geçer
- Kişisel malvarlığınızla borçtan sorumlu tutulmazsınız
3. Mal Ayrımı Talebi (Sınırlı Sorumluluk İçin)
- Mirası kabul ettiyseniz, sadece tereke kadar borç ödemeyi talep edebilirsiniz
- Ancak uygulamada daha sınırlı kullanılır
Sık Karşılaşılan Miras Borçları
- Banka kredileri
- Vergi borçları
- Kredi kartı borçları
- SGK prim borçları
- Kefalet ve icra takipleri
- İş ilişkilerinden doğan tazminat yükümlülükleri
📌 Not: Vefat edenin borçları, ölümle sona ermez. Ticari borçlar ve kefaletler de mirasçılara geçebilir.
Örnek Uygulama
Senaryo: Bir kişi 400.000 TL borç ve 250.000 TL değerinde ev bırakarak vefat etti.
- Miras kabul edilirse: Borcun tamamından mirasçılar kişisel mallarıyla da sorumludur.
- Miras reddedilirse: Borçlar devlete kalır, mirasçılar sorumluluktan kurtulur.
- Resmi tasfiye talep edilirse: Ev satılır, borç ödenir, mirasçılar fazladan ödeme yapmaz.
Sık Sorulan Sorular
Borçlar ödenmezse haciz gelir mi?
➡️ Evet. Miras kabul edilmişse, borç ödenmezse mirasçının kendi mallarına haciz konabilir.
Borçları sonradan öğrendim, yine de reddedebilir miyim?
➡️ Eğer borcu daha sonra öğrendiğinizi ispatlarsanız, 3 aylık süre bu tarihten itibaren yeniden başlar.
Tüm mirasçılar reddetmezse ne olur?
➡️ Reddetmeyen mirasçılar borçlardan sorumlu olur. Red edenin payı onlara geçer.
Kefil olunan borç mirasçıya geçer mi?
➡️ Evet. Mirasçı, miras bırakanın kefaletinden doğan borçları da üstlenmiş sayılır.
Sonuç
Miras sadece servet değil, borç da getirir. Miras bırakanın borçlu olduğunu düşünüyorsanız, mirasçılık kararınızı hukuki danışmanlık alarak ve zamanında vermeniz son derece önemlidir. Aksi halde istemediğiniz borçların yasal sorumluluğu altına girebilirsiniz.
Unutmayın: Borçlar mirasın görünmeyen yüzüdür. Haklar kadar yükümlülükleri de öğrenin, bilinçli karar verin.
Diğer Yazılarımız:
Vasiyetname Nasıl Hazırlanır? 2025 Güncel Miras Hukuku Rehberi
Geçerli Vasiyetname Nasıl Olmalı? Şekil Şartları ve İptal Nedenleri
İstanbul Miras Avukatı Rehberi (2025): Doğru Avukatı Seçmenin Yolları
Evlilik Dışı Çocuğun Miras Hakkı Nedir? Soybağı, Babalık Davası ve Paylaşım Süreci
Yasal Miras Payı Nasıl Hesaplanır? Zümre Sistemi ve Örneklerle 2025 Rehberi
Muris Muvazaası Nedir? Şartları, Davası ve Hukuki Süreç
Tereke Nedir? Tanımı ve Kapsamı
Saklı Pay (Mahfuz Hisse) Nedir?