Dava Açma Süreci, Aşamalar, Belgeler ve Mahkeme Seçimi (2025)

Bir hakkınızın ihlal edildiğini düşündüğünüzde, hukuki yollara başvurmak en etkili çözüm olabilir. Ancak birçok kişi, dava açma süreci nasıl işlediğini bilmediği için bu haklarından vazgeçiyor ya da yanlış adımlar atarak zaman ve hak kaybı yaşıyor.

Bu yazıda, dava açma süreci nedir, hangi belgeler gerekir, hangi adımlar izlenir gibi sorulara net ve anlaşılır bir şekilde cevap vereceğiz. 2025 yılı itibariyle güncel bilgilerle hazırlanmış bu rehber, ilk kez dava açacaklar için yol gösterici olacaktır.

1. Hukuki Durumunuzu Değerlendirin

Dava açmadan önce yaşadığınız durumun hukuki açıdan değerlendirilmeye değer olup olmadığını belirlemelisiniz.

🔹 Hakkınızı hangi kanun koruyor?
🔹 Karşı tarafın yaptığı haksızlık nedir?
🔹 Elinizde delil var mı?

Bu aşamada bir avukata danışmak, sürecin en sağlam şekilde başlamasını sağlar.

2. Görevli ve Yetkili Mahkemeyi Belirleyin

Her dava, konusuna göre farklı mahkemelerde açılır. Örnekler:

Boşanma davası: Aile Mahkemesi
Alacak davası: Asliye Hukuk Mahkemesi
İşe iade davası: İş Mahkemesi
Ceza davası: Asliye Ceza veya Ağır Ceza Mahkemesi

Ayrıca, davanın nerede açılacağı da önemlidir. Örneğin, borcun ödendiği yer veya haksız eylemin gerçekleştiği yer mahkemesi yetkilidir.

3. Dava Dilekçesini Hazırlayın

Dava dilekçesi, mahkemeye sunduğunuz ilk ve en önemli belgedir. Aşağıdaki unsurları içermelidir:

✅ Tarafların adı-soyadı ve adresi
✅ Olayın özeti
✅ Talepleriniz
✅ Deliller
✅ Hukuki dayanaklar

📝 Not: Dava dilekçenizde açık, sade ve anlaşılır bir dil kullanmalısınız. Avukat desteği almanız bu noktada size büyük avantaj sağlar.

4. Mahkemeye Başvuru ve Harç Ödeme

Dilekçeniz hazırsa, UYAP sistemi üzerinden online olarak veya doğrudan adliyedeki ilgili mahkeme kalemine başvurarak davayı açabilirsiniz.

📌 Harç ve giderler:

Başvuru harcı
Peşin harç
Vekaletname sunulmuşsa vekalet harcı
Posta giderleri ve tanık gider avansı

Dava açılırken bu ücretlerin yatırılması gerekir.

5. Dava Dilekçesi Karşı Tarafa Tebliğ Edilir

Mahkeme, dava dilekçenizi karşı tarafa tebliğ eder ve savunma yapması için süre verir. Karşı taraf, cevap dilekçesi ile itirazlarını sunar. Bu aşamada ön inceleme yapılır.

6. Ön İnceleme Duruşması ve Tahkikat Aşaması

📌 Ön inceleme: Mahkeme usul yönünden eksiklikleri inceler ve hangi konularda uyuşmazlık olduğunu belirler.
📌 Tahkikat: Taraflar delillerini sunar, tanıklar dinlenir, keşif yapılabilir.
📌 Bilirkişi raporu gerekirse bu aşamada alınır.

7. Sözlü Yargılama ve Karar

Deliller toplandıktan sonra sözlü yargılama yapılır. Taraflar son beyanlarını sunar. Ardından mahkeme kararını açıklar.

8. Kararın Kesinleşmesi ve İcra Süreci

Taraflar kararı istinaf veya temyiz edebilir. Karar kesinleştiğinde, eğer alacak söz konusuysa icra takibi başlatılabilir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Dava açmak ne kadar sürer?
Davanın türüne ve mahkemeye göre değişir. Ortalama 6 ay – 2 yıl arasında sürebilir.

Avukat tutmak zorunlu mu?
Hayır, ancak özellikle teknik konularda avukatla çalışmak büyük avantaj sağlar.

Dava açarken hangi belgeler gerekir?
Kimlik, dava dilekçesi, deliller, varsa sözleşme, ihtarname vb.

Online dava açmak mümkün mü?
Evet. UYAP Vatandaş Portal üzerinden dava açılabilir.

Sonuç

Dava açma süreci karmaşık gibi görünse de doğru adımlar izlendiğinde etkili bir şekilde yönetilebilir. Bu süreçte en önemli nokta, hukuki haklarınızı bilmek ve zamanında hareket etmektir. Profesyonel destek almak, süreci hızlandırır ve başarı şansını artırır. Davanızın türüne özel olarak size yol gösterecek deneyimli avukat kadromuzla yanınızdayız. Hemen bizimle iletişime geçin!

Diğer yazılarımız:

Yüz Kızartıcı Suç Nedir? Sicil Kaydı Silme Yolları

Temyiz Başvurusu Nedir? Temyiz ve İstinaf Arasındaki Farklar (HMK 361-373)

Adli Kontrol Nedir? Şartları, Uygulama Süreci ve Kaldırma Yöntemleri

2025 Adli Tatil: Süreler, İşlemler ve Boşanma Davalarında Etkileri

Asliye Hukuk Mahkemesi Nedir? Görevleri, Davalar ve Yargılama Süreci

Avukat Tutmak Zorunlu mu? Hangi Davalarda Avukatla Temsil Gerekir?

Avukata Danışma Ücreti Nedir Ücretsiz Hukuki Destek Alabilir miyim (1)

Avukata Sor: Online Hukuki Danışmanlık Hizmeti

Dava Açma Masrafları 2025: Mahkeme Harçları ve Avukat Ücretleri

Dava Ne Kadar Sürer? 2025 Yılı Güncel Dava Süreleri ve İpuçları

Avukata Gitmeden Önce Bilmeniz Gereken 5 Şey