Fazla Mesai Nedir, Nasıl Hesaplanır? 2025 Güncel Rehber ve Örnekler
📌 Fazla Mesai Hakkında Bilinmesi Gerekenler
İş hayatında çalışanların en çok karşılaştığı sorunlardan biri, fazla mesai ücretlerinin ödenmemesi veya eksik hesaplanmasıdır. Bu rehberde, fazla mesai nedir, nasıl hesaplanır, yasal oran nedir ve fazla mesai ücreti nasıl talep edilir sorularına güncel, açık ve uygulanabilir yanıtlar sunuyoruz.
Fazla Mesai Nedir?
4857 sayılı İş Kanunu’na göre haftalık çalışma süresi 45 saattir. Bu sınır aşıldığında yapılan her fazla saat, fazla mesai sayılır ve ek ücret ödenmesini gerektirir.
✅ Günlük azami çalışma süresi: 11 saat
Bu sınır aşılamaz. Aşılırsa, işveren yasayı ihlal etmiş olur.
Fazla Mesai Ücreti Ne Kadar?
Fazla mesai ücreti, işçinin saatlik ücretinin %50 fazlası üzerinden hesaplanır:
- Saatlik ücret = Brüt maaş / 225 saat
- Fazla mesai ücreti = Saatlik ücret x 1.5
📌 225 saat: Aylık ortalama çalışma süresi (45 saat x 4.5 hafta)
🔢 Örnek Fazla Mesai Hesaplamaları
Örnek 1:
- Brüt maaş: 18.000 TL
- Aylık fazla mesai: 40 saat
Hesaplama:
Saatlik ücret = 18.000 / 225 = 80 TL
Fazla mesai ücreti = 80 x 1.5 = 120 TL
Toplam = 120 x 40 = 4.800 TL
Örnek 2:
- Brüt maaş: 12.000 TL
- Fazla mesai: 15 saat
Saatlik ücret = 12.000 / 225 = 53,33 TL
Fazla mesai ücreti = 53,33 x 1.5 = 80 TL
Toplam = 80 x 15 = 1.200 TL
Kimler Fazla Mesai Ücreti Alamaz?
- Üst düzey yöneticiler, genel müdürler
- İşveren vekilleri
- Ücreti dahil çalışmayı yazılı olarak kabul edenler (belgelenmeli)
- Telafi çalışması yapanlar (şartlıdır)
Fazla Mesai Nasıl İspatlanır?
Fazla mesai yaptığınızı ispatlamak için şu deliller kullanılabilir:
- Puantaj ve giriş-çıkış kartları
- Tanık beyanları
- E-posta, görev çizelgesi
- İşverenin imzalattığı evraklar
📌 Yargıtay, fazla mesaiyi tanık ve belgeyle ispatlamanızı bekler.
Fazla Mesai Ücreti Ne Zaman Ödenmeli?
Fazla mesai ücreti aylık maaşla birlikte ödenmelidir.
Sözleşmede “ücrete dahil” denmişse dahi bu yalnızca haftalık 5 saate kadar geçerlidir.
📌 Yargıtay’a göre: Haftalık 5 saati aşan fazla mesai ayrıca ödenmelidir.
Hak Kaybı Yaşamamak İçin Dikkat Edin
✅ Kendi ajandanızda mesai kayıtlarını tutun
✅ Ücret bordrosunu inceleyin
✅ Fazla mesai için onaylı belge alın
✅ 5 yıl içinde dava açın (zamanaşımı süresi)
Sonuç: Fazla Mesai Ücretinizi Geri Alın
Fazla mesai, işçinin emeğinin karşılığıdır. Bilgi sahibi olmayan işçi, çoğu zaman hakkını talep edemez. Bu nedenle, fazla çalışmanız varsa ücretinin eksiksiz ödenmesi için belgelerinizi saklayın ve gerekirse bir iş hukuku avukatına başvurun.
Diğer Yazılarımız:
Mobbing (Psikolojik Taciz) Nedir? İş Hukukunda Tanımı ve Çalışan Hakları
Ücretli Yıllık İzin Hakkı Nedir? Kaç Gün Kullanılır ve Ücreti Nasıl Hesaplanır? (2025 Rehberi)
Maaşı Ödenmeyen İşçi Ne Yapmalı? İcra Takibi ile Alacak Tahsili Rehberi (2025)
Sendikal Haklara Müdahale Nedir? İşçinin Hakları ve Yasal Başvuru Yolları (2025)
İş Yerinde Mobbing Nedir? Psikolojik Tacize Karşı Tazminat Davası Açma Rehberi (2025)
Küçükçekmece İş Hukuku Avukatı | Kıdem, İhbar ve Mobbing Davalarında Uzman Destek (2025)
Kısmi Süreli ve Geçici İş Sözleşmeleri Nedir? 2025 Rehberi ile Haklar ve İhbar Süreleri
2025 Kıdem ve İhbar Tazminatı Rehberi | Kimler Alabilir, Nasıl Hesaplanır?
Kıdem ve İhbar Tazminatı Nedir? 2025 Güncel Hesaplama ve Hak Rehberi