Kiraya verenler, yazılı tahliye taahhütnamesi dayanarak Türk Borçlar Kanunu (TBK) Madde 352/1 kapsamında belirli şartlar altında kiracıyı tahliye edebilir. Bu durum, kira sözleşmesi devam etmesine rağmen kiracının belirlenen tarihte taşınmazı boşaltacağını yazılı olarak kabul ettiği hallerde geçerlidir.
Yasal Dayanak: Türk Borçlar Kanunu Madde 352
TBK Madde 352/1 şu şekilde düzenlenmiştir:
“Kiracı, kiralananı teslim aldıktan sonra, kiraya verene karşı belirli bir tarihte taşınmazı boşaltmayı yazılı olarak taahhüt ettiği halde tahliye etmezse, kiraya veren, bu tarihten itibaren bir ay içinde icra takibi başlatabilir veya dava açarak tahliye talep edebilir.”
Bu maddeye göre tahliye taahhüdü, kiracının belirli bir tarihte taşınmazı boşaltmayı kabul ettiğini gösterir ve bu şartları taşıyan bir taahhütnameye dayanarak tahliye süreci başlatılabilir.
Tahliye Taahhütnamesinin Geçerli Olması İçin Şartlar
Yazılı tahliye taahhütnamesi, geçerli bir hukuki dayanak oluşturabilmesi için belirli kriterleri taşımalıdır:
1. Kiralanan Taşınmaz Konut veya Çatılı İş Yeri Olmalıdır
TBK kapsamında yazılı tahliye taahhüdü, konut ve çatılı iş yerleri için geçerlidir. Genel hükümlere tabi taşınmazlar için İcra ve İflas Kanunu (İİK) Madde 272 uygulanır ve tahliye talebi için sözleşme sona erdikten sonra bir ay içinde dava açılması veya icra takibi yapılması gerekir.
2. Yazılı Tahliye Taahhüdü Geçerli Olmalıdır
Kiracı, kira sözleşmesi imzalandıktan sonra, serbest iradesiyle bir tahliye taahhüdü vermelidir.
- İrade sakatlığı bulunmamalıdır: Taahhüdün baskı, tehdit veya hata gibi sebeplerle verilmesi durumunda iptal edilmesi mümkündür.
- Ceza soruşturması bulunuyorsa: Tahliye taahhüdüne dair devam eden bir ceza soruşturması veya davası varsa, mahkeme kararına göre işlem yapılmalıdır.
- Süreli kira sözleşmeleri etkilenmez: Kiracı, kira süresi dolmadan tahliye taahhüdü verebilir. Ancak tek başına taahhüt verilmesi, otomatik olarak tahliye hakkı doğurmaz.
3. Tahliye Taahhüdü Yazılı Olmalıdır
Sözlü olarak verilen taahhütler geçerli değildir. Kiraya veren, yazılı bir tahliye taahhüdü olmadan tahliye davası açamaz.
- Kira sözleşmesi içinde tahliyeye ilişkin özel bir madde varsa ve kiracı bunu kabul etmişse, bu hüküm geçerli olabilir.
- Ayrı bir belge olarak düzenlenen tahliye taahhüdü de yazılı olmalı ve net ifadeler içermelidir.
4. Tahliye Taahhüdü Kiraya Verene Verilmelidir
Kiracı, tahliye taahhüdünü taşınmazın gerçek sahibi olan kiraya verene vermelidir. Taahhüt, kiraya veren olmayan üçüncü kişilere verilmişse geçerli olmaz.
5. Tahliye Taahhüdü Kiracı Tarafından Verilmelidir
- Kiracı olarak sözleşmeye taraf olan herkesin tahliye taahhüdünü imzalaması gerekmektedir.
- Şirket adına verilen taahhütlerde, şirket yetkilisinin imzası olmalıdır.
- Evli kiracılar için eşin rızası olmadan verilen tahliye taahhüdü geçersiz sayılabilir.
6. Tahliye Taahhüdü, Kira Sözleşmesinin İmzalanmasından Sonra Verilmelidir
- Tahliye taahhütnamesi, kira sözleşmesi yapıldıktan ve kiracı taşınmazı teslim aldıktan sonra verilmelidir.
- Sözleşme imzalanmadan önce alınan taahhütler geçersizdir.
- Tahliye taahhüdü verildikten sonra kira sözleşmesi yenilenirse, önceki taahhüt geçersiz hale gelir.
7. Tahliye Tarihi Belirli ve Açık Olmalıdır
Tahliye taahhütnamesinde, tahliye tarihi net bir şekilde belirtilmelidir.
Örnek:
- “İşbu taahhütname tarihinden itibaren 3 ay içinde kiralanan taşınmazı tahliye edeceğimi kabul ederim.”
- “01.06.2024 tarihinde kiralananı boşaltacağımı taahhüt ederim.”
Tahliye Davası Açma Süresi ve İcra Takibi
- Kiraya veren, tahliye taahhüdünde belirtilen tarihten itibaren 1 ay içinde tahliye davası açmalı veya icra takibi başlatmalıdır.
- İcra takibi başlatılması, dava açma süresini keser.
İcra Yoluyla Tahliye
Dava açılmadan doğrudan icra takibiyle tahliye işlemi başlatmak mümkündür.
Tahliye Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme
- Görevli Mahkeme: Sulh Hukuk Mahkemesi
- Yetkili Mahkeme: Taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi veya kiraya verenin yerleşim yeri mahkemesi
Önemli Not:
- Kesin yetki kuralı yoktur, dolayısıyla kiraya verenin yerleşim yeri mahkemesinde de dava açılabilir.
- Davanın değeri önemli değildir, basit yargılama usulü uygulanır.
Sonuç
Yazılı tahliye taahhüdü, kiracının belirli bir tarihte taşınmazı boşaltacağını kabul etmesi anlamına gelir ve bu taahhüde dayanarak kiraya veren, Sulh Hukuk Mahkemesi’nde tahliye davası açabilir veya icra yoluyla tahliye işlemi başlatabilir. Ancak taahhüdün geçerli olabilmesi için belirli şartlara uygun olması gerekir.
Kiraya verenlerin, tahliye sürecinde yasal süreleri kaçırmamak ve süreci hukuka uygun yürütmek için bir avukata danışmaları önerilir.
Diğer yazılarımız:
10 Yıllık Kiracının Tahliyesi: Süreç, Bildirim ve Hukuki Adımlar
Kira Artış Oranlarında Son Gelişmeler
Ev Sahibinin İhtiyacı Nedeniyle Tahliye Süreci: Koşullar ve Hukuki Dayanaklar
Kira Bedelinin Uyarlanması Davası: Şartlar ve Hukuki Süreç
Kiralananı Kötü Kullanma Nedeniyle Tazminat Davası ve Hukuki Süreç
Kiralananı Erken Tahliye Etme (Boşaltma) Nedeniyle Tazminat Davası
İki Haklı İhtar Sebebiyle Tahliye Davası: Şartlar ve Süreçler
Temerrüt Nedeniyle Kira Sözleşmesinin Feshi ve Tahliye Davası
Tahliye Taahhütnamesi İptal Edilebilir mi?
Yeni Ev Sahibinin Kiracıyı Tahliye Etme Süresi ve Yasal Süreçler