Vasiyetname Nedir?
Vasiyetname, bir kişinin ölümünden sonra malvarlığının nasıl paylaşılacağını belirlediği hukuki bir belgedir. Türk Medeni Kanunu’nun 531. maddesine göre, vasiyetname, kişinin tek taraflı iradesine dayanan ve herhangi bir kişiye yöneltilmesine gerek olmayan ölüme bağlı tasarruflardan biridir.
Bu yazımızda vasiyetname türleri, geçerlilik şartları ve iptal sebepleri hakkında detaylı bilgi bulabilirsiniz.
Vasiyetname Nasıl Yapılır?
📌 Türk Medeni Kanunu’na göre vasiyetnamenin üç farklı şekilde düzenlenmesi mümkündür:
1️⃣ Resmi Vasiyetname
2️⃣ El Yazılı Vasiyetname
3️⃣ Sözlü Vasiyetname
Her biri farklı koşullara tabi olup, belirli şartlar sağlanmadığında geçersiz sayılabilir.
Vasiyetname Yapma Ehliyeti
📌 Kimler vasiyetname yapabilir?
✅ 15 yaşını doldurmuş olmak
✅ Akıl sağlığı yerinde olmak (Ayırt etme gücüne sahip olmak)
💡 Vasiyet yapma ehliyeti olmayan kişilerin düzenlediği vasiyetnameler geçerli değildir. Ancak, iptal için mirasçılar tarafından dava açılması gereklidir.
Vasiyetname Türleri ve Geçerlilik Şartları
1️⃣ Resmi Vasiyetname
Resmi vasiyetname, noter, sulh hâkimi veya yetkili bir görevli tarafından iki tanık huzurunda düzenlenir.
📌 Resmi vasiyetnamenin hazırlanma aşamaları:
✔️ Miras bırakan, vasiyetini memura sözlü veya yazılı olarak bildirir.
✔️ Memur, beyanları yazılı hale getirir ve miras bırakana okuması için sunar.
✔️ Miras bırakan, vasiyetnameyi imzalar.
✔️ Memur, belgenin altına tarih koyarak imza atar.
✔️ İki tanık, miras bırakanın akıl sağlığının yerinde olduğunu ve kendi iradesiyle vasiyetname düzenlediğini onaylayarak imza atar.
💡 Resmi vasiyetnamenin en önemli avantajı, şekil şartlarının noterde veya sulh hukuk mahkemesinde güvence altına alınmasıdır.
2️⃣ El Yazılı Vasiyetname
El yazılı vasiyetname, tamamen miras bırakanın kendi el yazısı ile yazılmalıdır.
📌 El yazılı vasiyetnamenin geçerli olması için:
✔️ Tarih belirtilmelidir (Yıl, ay ve gün yazılmalıdır).
✔️ Baştan sona el yazısı ile yazılmalı ve imzalanmalıdır.
✔️ Notere, sulh hâkimine veya yetkili bir kuruma teslim edilebilir.
⚠️ Daktilo veya bilgisayar çıktısı şeklinde yazılan vasiyetnameler geçersizdir.
💡 El yazılı vasiyetnameler, noter onayı olmadan da geçerli olabilir ancak kaybolma veya tahrif edilme riski taşır.
3️⃣ Sözlü Vasiyetname
Sözlü vasiyetname, miras bırakanın olağanüstü bir durumda bulunması ve yazılı vasiyet yapma imkânı olmaması halinde başvurulan bir yöntemdir.
📌 Sözlü vasiyetnamenin geçerli olması için:
✔️ Miras bırakan, son arzularını iki tanığa beyan eder.
✔️ Tanıklardan biri, vasiyetnameyi yazarak imzalar ve diğer tanığa da imzalatır.
✔️ Tanıklar, en kısa sürede sulh hâkimine başvurarak vasiyetnameyi mahkemeye sunmalıdır.
⚠️ Olağanüstü durum ortadan kalktıktan sonra miras bırakan bir ay içinde yazılı bir vasiyetname düzenleyebilirse, sözlü vasiyet geçerliliğini kaybeder.
Vasiyetnamenin Açılması ve Uygulanması
📌 Vasiyetnamenin açılması süreci:
✔️ Miras bırakanın vefatından sonra vasiyetname sulh hukuk hâkimine teslim edilir.
✔️ Hâkim, vasiyetnamenin geçerli olup olmadığını incelemeden en geç bir ay içinde açar ve okur.
✔️ Mirasçılar ve ilgililer, vasiyetnamenin açılışı sırasında hazır bulunabilirler.
✔️ Vasiyetnamenin bir örneği, mirasçılara ve diğer ilgili kişilere tebliğ edilir.
⚠️ Vasiyetname, hâkim tarafından açılıp okunmadan mirasçılar tarafından uygulanamaz.
Vasiyetnamenin Geçersizliği ve İptal Sebepleri
📌 Aşağıdaki durumlarda vasiyetnamenin iptali için dava açılabilir:
1️⃣ Miras bırakanın vasiyetnameyi düzenlediği sırada ehliyetsiz olması
2️⃣ Yanılma, aldatma, korkutma veya baskı altında düzenlenmiş olması
3️⃣ Vasiyetnamenin içeriğinin hukuka veya ahlaka aykırı olması
4️⃣ Türk Medeni Kanunu’nda belirtilen şekil şartlarına uyulmaması
💡 Vasiyetnamenin iptali için dava açılması gerekir. Geçersiz olduğu iddiası mirasçıların talebi olmadan dikkate alınmaz.
Vasiyetname İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular
1. Vasiyetname Notere Gidilmeden Yapılabilir mi?
📌 Evet. El yazılı vasiyetname veya sözlü vasiyetname notere gidilmeden de yapılabilir. Ancak kaybolma, değiştirilme veya itiraz edilme riski nedeniyle noter onaylı vasiyetnameler daha güvenlidir.
2. Vasiyetname İptal Edilebilir mi?
📌 Evet. Miras bırakan, istediği zaman yeni bir vasiyetname düzenleyerek eski vasiyetini geçersiz hale getirebilir.
3. Vasiyetname Kaç Yıl Geçerlidir?
📌 Vasiyetnamenin herhangi bir geçerlilik süresi yoktur. Ancak miras bırakan hayattayken değiştirme veya iptal etme hakkına sahiptir.
4. Vasiyetname Hangi Mahkemeye Verilir?
📌 Vasiyetnamenin açılması ve uygulanması işlemleri sulh hukuk mahkemesi tarafından yürütülmektedir.
Sonuç
📌 Vasiyetname, miras bırakanın malvarlığını nasıl paylaşılacağını belirlediği hukuki bir belgedir.
📌 Resmi, el yazılı ve sözlü olmak üzere üç tür vasiyetname vardır.
📌 Vasiyetnamenin geçerli olması için belirli şekil şartlarına uyulmalıdır.
📌 Geçersiz vasiyetnameler mirasçılar tarafından dava yoluyla iptal ettirilebilir.
📌 Mirasçılar, hak kaybına uğramamak için hukuki destek almalıdır.
💡 Eğer vasiyetname düzenlemeyi düşünüyorsanız veya var olan bir vasiyetin geçerliliği hakkında bilgi almak istiyorsanız, uzman bir avukattan destek almanız önerilir.
Diğer yazılarımız:
Mirastan Feragat Nedir ve Nasıl Yapılır? – Kapsamlı Rehber
Mirasçılık Belgesi Nedir? Güncel Bilgiler
Muris Muvazaası Nedir? Şartları, Davası ve Hukuki Süreç
Tereke Nedir? Tanımı ve Kapsamı
Saklı Pay (Mahfuz Hisse) Nedir?