Tedbir nafakası, boşanma veya ayrılık davası açıldıktan sonra, tarafların ve çocukların geçimini ve barınma ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla hâkim tarafından re’sen veya tarafın talebi üzerine hükmedilen geçici nafaka ödemesidir. Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 169. maddesi uyarınca düzenlenen bu nafaka türü, boşanma sürecinde evlilik birliği resmi olarak sona ermeden önce, tarafların ekonomik durumunun korunmasına yönelik alınan önlemdir.
Tedbir Nafakasının Temel Özellikleri
- Geçici Çözüm: Boşanma veya ayrılık davasının görülme süresince, tarafların ve çocukların yaşam standartlarının korunabilmesi için ödenir.
- Re’sen veya Talep Üzerine: Hâkim, davanın devamı süresince ihtiyaç halinde re’sen tedbir nafakası hükmedebileceği gibi, taraflardan birinin talebi üzerine de nafaka ödenmesine karar verebilir.
- Kusura Bağlı Olmaması: Tedbir nafakasında, eşlerin kusur durumu esas alınmaz. Yani nafaka, taraflardan birinin kusurundan bağımsız olarak, mevcut ekonomik durum ve çocukların bakım ihtiyaçları çerçevesinde belirlenir.
Tedbir Nafakasının Hükmedilme Koşulları
Tedbir nafakasının ödenebilmesi için bazı temel şartların bulunması gerekir:
- Geçerli Evlilik veya Ayrılık Davası: Nafaka ödenebilmesi için resmi olarak evliliğin devam ettiği veya taraflardan birisinin boşanma davası açtığı durumlarda geçici nafaka talep edilebilir.
- Haklı Gerekçeler: Eşlerin barınma, geçim, malvarlıklarının yönetimi ve çocukların bakımına ilişkin ihtiyaçlarının devam etmesi, nafaka hükmünün verilmesinde esas teşkil eder.
- Talep veya Hâkim İncelemesi: Tedbir nafakasına ilişkin talep, dava aşamasında taraflardan biri tarafından sunulabilir. Ayrıca hâkim, tarafların durumunu değerlendirerek re’sen de nafaka ödemesine karar verebilir.
Ödeme Süresi ve Miktarı
- Ödeme Süresi: Tedbir nafakası, boşanma veya ayrılık davasının açıldığı andan, dava sürecinin devamı ve boşanma kararının kesinleşmesine kadar ödenir. Kesin hükme ulaşıldığında nafaka, boşanma sonrası yoksulluk nafakası veya çocuklar için iştirak nafakasına dönüşebilir.
- Miktarın Belirlenmesi: Hâkim, nafaka ödemesine karar verirken, ödeme yapması gereken eşin gelir durumu, malvarlığı, yaşam standartları ve tarafların ekonomik koşullarını dikkate alır. Çocukların varsa eğitim, sağlık ve diğer ihtiyaçları da değerlendirilmektedir.
- Zamanaşımı: Nafaka alacaklarında zamanaşımı süresi genellikle 10 yıl olup, hüküm kesinleştiği andan itibaren başlar.
Tedbir Nafakasının İcra Edilmemesi Halinde
Tedbir nafakasına hükmedilmesiyle birlikte, nafaka ödenmemesi durumunda, nafaka alacaklısı lehine geriye dönük olarak icra edilebilir bir alacak doğar. Hâkimce verilen tedbir nafakası kararı kesinleşene kadar ödenmeyen miktar, ilgili yasal yollara başvurularak tahsil edilebilir.
Sonuç
Tedbir nafakası, boşanma veya ayrılık davası sürecinde, tarafların ve çocukların geçimini korumak amacıyla geçici olarak ödenen nafaka türüdür. Evlilik birliği sona ermeden önce, tarafların ekonomik durumlarının bozulmaması için alınan bu önlem, nafaka talep edenin ve ilgili çocuğun yararını gözetir.
Yargılama süreci boyunca hâkim, somut ekonomik koşullar ve tarafların ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak, nafaka miktarını makul bir seviyede belirler. Tedbir nafakasının ödenmemesi durumunda ise, nafaka alacağı geriye dönük olarak icra edilebilir.
Boşanma sürecinizde veya nafaka davalarınızda haklarınızı korumak ve doğru uygulamaları yakından takip edebilmek için alanında uzman avukatlardan hukuki destek almanız önemlidir.
Diğer yazılarımız:
Anlaşmalı Boşanma Davası ve Şartları: Bilmeniz Gereken Her Şey
Eğitim Nafakası: Ergin Çocukların Eğitim ve Bakım Hakları Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Boşanma Sebebiyle Maddi Tazminat Davaları: Koşullar, Şartlar ve Uygulama Esasları
Boşanmada Mehir Alacağı Nedir?
Evlilik İzni Nedir? Haklar, Süre ve Uygulamalar
Evlat Edinme Nedir? Yasal Dayanakları, Koşulları ve Uygulama Süreçleri
Boşanma Şartları: Sebepleri, Koşulları ve Uygulama Usulleri
Evlenmenin Koşulları ve Hükümleri: Maddi Koşullar, Engeller, Tören ve Evlilik Hakları
Mal Paylaşım Davaları: Edinilmiş Mallara Katılma, Diğer Mal Rejimleri ve Tasfiye İşlemleri
Tedbir Nafakası Nedir? Geçici Nafaka Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Boşanma Davası Türleri Nelerdir?
Nafaka Davaları Hakkında Kapsamlı Bilgi
Zina Nedeniyle Boşanma Davası ve Şartları
Evlilik (Mal Rejimi) Sözleşmesi Nedir?
İddet (Bekleme) Süresi ve Kaldırılması
Velayet Davaları ve Boşanma Sonrasında Velayet
Çocuğun Velayeti Hangi Durumlarda Anneye Verilmez?
Boşanmada Ziynet Talebi Nedir?
Aile Konutu Nedir? Aile Konutu Şerhi Ne İşe Yarar?
Boşanma Davalarında Manevi Tazminat: Koşullar, Süreç ve Önemli Ayrıntılar
Çocukla Kişisel İlişki Kurulması: Hukuki Esaslar ve Önemli Noktalar