Maaşın Elden Ödenmesi ve İşçi Hakları

İş hayatında işçi-işveren ilişkilerinde bazı hukuka aykırı uygulamalarla karşılaşılabilmektedir. Bunlardan biri de maaşın elden ödenmesi uygulamasıdır. İşverenler, maaşın tamamını veya bir kısmını elden vererek sigorta primlerini düşük gösterebilir. Bu durum, işçiler açısından ciddi hak kayıplarına yol açar ve hukuka aykırıdır.

Elden Ödenen Ücret Türleri Nelerdir?

İşçiye maaş dışında fazla mesai ücreti, prim, yol ve yemek gibi ek ödemeler de elden verilebilir. Ancak hangi ödeme türü olursa olsun, işçiye elden ödeme yapılması işçi açısından haklı fesih sebebi oluşturur.

Bu durumda işçi, iş akdini haklı nedenle feshederek kıdem tazminatı dahil olmak üzere işçilik alacaklarını talep edebilir. Yani istifa etse dahi kıdem tazminatına hak kazanır.

Gerçek Ücret Nasıl Belirlenir?

İşçinin gerçekte ne kadar maaş aldığı belirlenirken şu kriterler dikkate alınır:

İşçinin kıdemi ve meslek unvanı
Fiilen yaptığı iş
İşyerinin büyüklüğü ve sektörü
Benzer iş kolundaki emsal işçilerin aldığı ücretler

Bu noktada mahkeme, aynı sektörde benzer iş yapan işçilerin maaşlarını öğrenmek için sendikalar ve meslek kuruluşlarından bilgi talep edebilir. Ayrıca, işyerinde çalışan tanıkların ifadeleri de gerçek ücretin belirlenmesi açısından önem taşır.

Yargıtay Kararı ve Hukuki Dayanak

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2017/7955 Esas, 2017/20925 Karar sayılı kararında da bu konuya dikkat çekilmiştir:

“İşverenin sigorta priminden veya vergiden kaçınmak amacıyla ücret bordrolarında gerçeği yansıtmayan rakamlar göstermesi durumunda, işçinin gerçek maaşının belirlenmesi büyük önem taşır. İşçinin meslek unvanı, kıdemi ve yaptığı iş göz önüne alınarak, sendikalardan ve meslek kuruluşlarından emsal ücret araştırılmalı ve tüm deliller değerlendirilerek karar verilmelidir.”

Eğer maaşınız elden ödeniyor ve sigorta primleriniz eksik yatırılıyorsa, iş sözleşmenizi haklı nedenle feshederek tüm işçilik alacaklarınızı talep edebilirsiniz. Bu durumda hukuki destek almanız ve işvereninizle yaşadığınız süreci belgelendirmeniz, hak kaybı yaşamamanız açısından önemlidir.

Diğer Yazılarımız:

Part Time Çalışanların Temel Hakları

Kıdem Tazminatı: Kimler Alabilir ve Nasıl Hesaplanır?

Çalışan Hamile Kadınların Hakları ve Hamilelik Döneminde Mesai Düzenlemeleri

İşçinin Başka Bir Şubeye Nakledilmesi: Hukuki Çerçeve ve Uygulamalar

Deneme Süresinde İşten Çıkarılma

Yıllık Ücretli İzin Hakkı

Maaşı Ödenmeyen İşçinin Hakları Nelerdir?

İşe İade Davası Nedir?

İhbar Süresi Nedir?

Sigortasız İşçi Çalıştırmanın Tanımı

İhbar Tazminatı Nedir?